Bạn vừa trải qua một quá trình tố tụng kéo dài và cuối cùng cũng cầm trên tay bản án, quyết định có hiệu lực của Tòa án, tuyên bố bạn là người thắng kiện. Niềm vui và sự nhẹ nhõm chưa kéo dài được bao lâu thì bạn lại phải đối mặt với một thực tế phũ phàng: bên phải thi hành án (bên thua kiện) không tự nguyện thi hành, thậm chí tỏ thái độ chây ì, trốn tránh.

Đây là một tình huống không hiếm gặp trong thực tế. Tuy nhiên, pháp luật đã có những quy định chặt chẽ để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người được thi hành án. Đừng quá lo lắng, hãy bình tĩnh và thực hiện các bước sau đây để bảo vệ quyền lợi của mình.

Bước 1: Yêu Cầu Thi Hành Án Chủ Động

Khi bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật, bạn với tư cách là người được thi hành án (người thắng kiện) có quyền làm đơn yêu cầu thi hành án.

1. Soạn thảo Đơn yêu cầu thi hành án:

Nội dung đơn cần có các thông tin cơ bản sau:

Tên, địa chỉ của bạn (người yêu cầu thi hành án).
Tên, địa chỉ của bên phải thi hành án.
Nội dung yêu cầu thi hành án: Yêu cầu bên kia thực hiện nghĩa vụ gì (trả tiền, trả tài sản, chấm dứt hành vi vi phạm…).
Thông tin về tài sản, điều kiện thi hành án của người phải thi hành án (nếu có). Đây là một thông tin rất quan trọng giúp cơ quan thi hành án đẩy nhanh tiến độ.

2. Nộp đơn đến đúng cơ quan Thi hành án dân sự:

Cơ quan Thi hành án dân sự cấp huyện: Có thẩm quyền thi hành các bản án, quyết định của Tòa án nhân dân cấp huyện nơi cơ quan Thi hành án dân sự đặt trụ sở. Đây là trường hợp phổ biến nhất.
Cơ quan Thi hành án dân sự cấp tỉnh: Có thẩm quyền thi hành các bản án, quyết định của Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Tòa án nhân dân cấp cao, và các vụ việc phức tạp có yếu tố nước ngoài hoặc liên quan đến nhiều huyện.

Kèm theo đơn, bạn cần nộp các giấy tờ sau (bản sao có chứng thực hoặc mang bản chính để đối chiếu):

Bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.
Giấy tờ tùy thân của bạn (CCCD/CMND/Hộ chiếu).

Lưu ý về thời hiệu: Thời hiệu yêu cầu thi hành án là 05 năm, kể từ ngày bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật. Đừng để quá thời hạn này, nếu không bạn có thể mất quyền yêu cầu.

Bước 2: Phối Hợp Tích Cực Cùng Chấp Hành Viên

Sau khi nhận đơn yêu cầu hợp lệ, Cơ quan Thi hành án dân sự sẽ ra quyết định thi hành án và phân công một Chấp hành viên trực tiếp tổ chức việc thi hành án.

Lúc này, vai trò của bạn là chủ động và tích cực phối hợp với Chấp hành viên:

Cung cấp thông tin: Hãy cung cấp cho Chấp hành viên mọi thông tin bạn biết về người phải thi hành án như: nơi ở hiện tại, nơi làm việc, các loại tài sản họ đang sở hữu (nhà, đất, xe cộ, tài khoản ngân hàng, cổ phần công ty…). Thông tin càng chi tiết và chính xác, việc xác minh và xử lý tài sản càng nhanh chóng.
Tham gia vào quá trình xác minh: Khi Chấp hành viên tiến hành xác minh điều kiện thi hành án tại nơi ở hoặc nơi có tài sản của bên phải thi hành án, bạn có quyền tham gia để đảm bảo quá trình diễn ra khách quan, minh bạch.

Bước 3: Áp Dụng Các Biện Pháp Cưỡng Chế Thi Hành Án

Nếu người phải thi hành án có điều kiện nhưng vẫn cố tình không tự nguyện thi hành, Chấp hành viên có quyền áp dụng các biện pháp cưỡng chế theo quy định của pháp luật. Bạn có quyền đề nghị Chấp hành viên áp dụng các biện pháp này.

Các biện pháp cưỡng chế phổ biến bao gồm:

Khấu trừ tiền trong tài khoản; thu hồi, xử lý tiền, giấy tờ có giá: Cơ quan thi hành án có thể yêu cầu ngân hàng, tổ chức tín dụng nơi người phải thi hành án có tài khoản phải trích một khoản tiền tương ứng để thi hành án.
Trừ vào thu nhập: Khấu trừ một phần lương, tiền công, tiền trợ cấp và các thu nhập hợp pháp khác của người phải thi hành án.
Kê biên, xử lý tài sản: Đây là biện pháp mạnh mẽ nhất. Chấp hành viên sẽ tiến hành kê biên (niêm phong, tạm giữ) các tài sản thuộc sở hữu của người phải thi hành án (kể cả tài sản đang do người thứ ba giữ) để bán đấu giá, lấy tiền thi hành án. Các tài sản có thể bị kê biên bao gồm bất động sản, động sản (xe máy, ô tô, tivi, tủ lạnh…).
Khai thác tài sản: Áp dụng với các tài sản có thể cho thuê, cho khai thác để tạo ra nguồn thu.
Buộc chuyển giao vật, quyền tài sản, giấy tờ.

Bước 4: Các Biện Pháp Xử Lý Khác

Ngoài các biện pháp cưỡng chế, pháp luật còn có những chế tài khác đối với người chây ì, không chấp hành án:

Xử phạt vi phạm hành chính: Người không chấp hành án có thể bị phạt tiền theo quy định.
Tạm hoãn xuất cảnh: Nếu người phải thi hành án là cá nhân, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có nghĩa vụ thi hành án, họ có thể bị xem xét tạm hoãn xuất cảnh nếu có dấu hiệu tẩu tán tài sản hoặc trốn tránh.
Truy cứu trách nhiệm hình sự: Trong trường hợp cố tình không chấp hành bản án mặc dù đã có đủ điều kiện, gây hậu quả nghiêm trọng, người phải thi hành án có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội không chấp hành án (Điều 380 Bộ luật Hình sự 2015) với mức phạt tù lên đến 05 năm.

Kết Luận

Thắng kiện mới chỉ là một nửa chặng đường. Để biến phán quyết của Tòa án thành hiện thực, bạn cần chủ động, kiên trì và hiểu rõ các quy định của pháp luật về thi hành án dân sự. Đừng ngần ngại tìm đến các Văn phòng luật sư, Luật sư để được tư vấn và hỗ trợ cụ thể, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của bạn được bảo vệ một cách trọn vẹn và hiệu quả nhất.

Con đường đòi lại công lý đôi khi gian nan, nhưng pháp luật luôn có những công cụ để giúp bạn đi đến cùng. Chúc bạn sớm thi hành thành công bản án của mình!

Lưu ý: Nội dung bài viết công khai tại website của Công ty luật Quảng Ninh chỉ mang tính chất tham khảo về việc áp dụng quy định pháp luật. Tùy từng thời điểm, đối tượng và sự sửa đổi, bổ sung, thay thế của chính sách pháp luật, văn bản pháp lý mà nội dung tư vấn có thể sẽ không còn phù hợp với tình huống Quý khách đang gặp phải hoặc cần tham khảo ý kiến pháp lý. Trường hợp Quý khách cần ý kiến pháp lý cụ thể, chuyên sâu theo từng hồ sơ, vụ việc, vui lòng liên hệ với Chúng tôi qua các phương thức bên dưới. Với sự nhiệt tình và tận tâm, Chúng tôi tin rằng văn phòng Luật sư Quảng Ninh sẽ là nơi hỗ trợ pháp lý đáng tin cậy của Quý khách hàng.

Công ty Luật TNHH MTV Luật Sư Quảng Ninh.

Địa chỉ: số 575 đường Nguyễn Văn Cừ, phường Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.

Địa chỉ chi nhánh: số 31 đường Lý Thường Kiệt, tổ 1, khu 3, phường Thanh Sơn, thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh.

Nếu còn vướng mắc chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác, bạn vui lòng liên hệ số điện thoại: 0961.926.188/0979.266.128 hoặc đặt lịch hẹn để được hỗ trợ trực tiếp.