Trong cuộc sống vợ chồng, việc phát sinh các khoản vay nợ là điều khó tránh khỏi. Có những khoản nợ phục vụ trực tiếp cho đời sống gia đình hoặc hoạt động kinh doanh chung, nhưng cũng có những khoản nợ phát sinh do một bên tự ý vay mượn mà người kia không hề hay biết. Vậy khi ly hôn, nợ chung trong thời kỳ hôn nhân được xác định thế nào và ai là người phải có nghĩa vụ trả?

Cách xác định nợ chung và nợ riêng

Theo Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, nợ chung là các khoản nợ phát sinh trong thời kỳ hôn nhân để:

Đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình;
Phục vụ hoạt động kinh doanh chung của vợ chồng;
Hoặc các khoản nợ mà cả hai cùng đứng tên, cùng thỏa thuận vay.

Ngược lại, nếu một bên tự ý vay để sử dụng vào mục đích cá nhân, không phục vụ gia đình và người kia không hề biết, thì khoản vay đó được coi là nợ riêng. Khi ly hôn, nợ riêng do người vay tự chịu trách nhiệm trả.

Khi ly hôn, nợ chung được giải quyết thế nào?

Khi ly hôn, Tòa án sẽ phân định rõ đâu là nợ chung, đâu là nợ riêng. Với các khoản nợ chung, vợ chồng có trách nhiệm liên đới trả nợ. Việc thanh toán có thể theo thỏa thuận của hai bên, hoặc Tòa án sẽ phân chia nghĩa vụ dựa trên điều kiện, khả năng tài chính của mỗi người.

Trong trường hợp cả hai cùng ký kết hợp đồng vay, hoặc có chứng cứ chứng minh tiền vay được sử dụng cho nhu cầu chung, Tòa án thường buộc cả hai cùng chịu trách nhiệm trả nợ. Ngược lại, nếu chứng minh được một bên vay vì mục đích cá nhân như chơi cờ bạc, tiêu xài riêng… thì nghĩa vụ trả nợ sẽ chỉ thuộc về người đó.

Tình huống minh họa

Anh C và chị D kết hôn được 8 năm. Trong thời gian chung sống, anh C có vay ngân hàng 500 triệu đồng để mở cửa hàng buôn bán quần áo, có sự đồng ý và chữ ký của chị D trong hợp đồng tín dụng. Sau vài năm, cửa hàng làm ăn thua lỗ, anh chị quyết định ly hôn. Tòa án xác định đây là khoản nợ chung vì phát sinh nhằm phục vụ hoạt động kinh doanh của vợ chồng. Do đó, cả anh C và chị D đều phải có trách nhiệm liên đới trả khoản nợ 500 triệu này.

Tuy nhiên, trong cùng thời gian đó, anh C còn vay riêng một người bạn 200 triệu để chơi cá độ bóng đá, không thông qua chị D. Khi ly hôn, Tòa án xác định đây là nợ riêng của anh C, vì không phục vụ nhu cầu gia đình, cũng không có sự đồng ý của vợ. Do đó, chị D không phải gánh trách nhiệm đối với khoản nợ này.

Lời khuyên pháp lý

Để tránh rủi ro, vợ chồng nên minh bạch trong việc vay mượn, có thỏa thuận rõ ràng bằng văn bản. Khi tham gia ký kết các hợp đồng tín dụng, cả hai cần cân nhắc kỹ, bởi việc cùng đứng tên đồng nghĩa với việc cùng chịu trách nhiệm pháp lý. Trong trường hợp một bên tự ý vay, người kia cần nắm rõ quy định để bảo vệ quyền lợi của mình, tránh việc bị buộc trả những khoản nợ không liên quan.

Kết luận

Nợ chung trong thời kỳ hôn nhân được pháp luật xác định dựa trên mục đích vay và sự thỏa thuận của vợ chồng. Khi ly hôn, vợ chồng có trách nhiệm liên đới trả nợ chung, còn nợ riêng thì do người vay tự trả. Hiểu rõ quy định này sẽ giúp các bên bảo vệ quyền lợi của mình và tránh những tranh chấp không đáng có khi hôn nhân tan vỡ.

Lưu ý: Nội dung bài viết công khai tại website của Công ty luật Quảng Ninh chỉ mang tính chất tham khảo về việc áp dụng quy định pháp luật. Tùy từng thời điểm, đối tượng và sự sửa đổi, bổ sung, thay thế của chính sách pháp luật, văn bản pháp lý mà nội dung tư vấn có thể sẽ không còn phù hợp với tình huống Quý khách đang gặp phải hoặc cần tham khảo ý kiến pháp lý. Trường hợp Quý khách cần ý kiến pháp lý cụ thể, chuyên sâu theo từng hồ sơ, vụ việc, vui lòng liên hệ với Chúng tôi qua các phương thức bên dưới. Với sự nhiệt tình và tận tâm, Chúng tôi tin rằng văn phòng Luật sư Quảng Ninh sẽ là nơi hỗ trợ pháp lý đáng tin cậy của Quý khách hàng.

Công ty Luật TNHH MTV Luật Sư Quảng Ninh.

Địa chỉ: số 575 đường Nguyễn Văn Cừ, phường Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.

Địa chỉ chi nhánh: số 31 đường Lý Thường Kiệt, tổ 1, khu 3, phường Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh.

Nếu còn vướng mắc chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác, bạn vui lòng liên hệ số điện thoại: 0961.926.188/0979.266.128 hoặc đặt lịch hẹn để được hỗ trợ trực tiếp