Trong thực tế, rất nhiều cặp vợ chồng khi ly hôn gặp vướng mắc về việc chia tài sản, đặc biệt là quyền sử dụng đất. Nhiều trường hợp, đất vợ chồng đang ở hoặc đã xây nhà lại đứng tên cha mẹ chồng/vợ. Vậy khi ly hôn, phần tài sản này có được chia hay không?

Đất đứng tên cha mẹ có phải tài sản chung vợ chồng không?

Theo quy định pháp luật, tài sản chung của vợ chồng là tài sản do vợ chồng tạo lập trong thời kỳ hôn nhân, hoặc được cha mẹ, người khác tặng cho chung. Nếu đất đứng tên cha mẹ, thì về nguyên tắc đó là tài sản của cha mẹ, không phải của vợ chồng.

Tuy nhiên, vẫn có những ngoại lệ tùy vào từng tình huống cụ thể.

Các trường hợp thường gặp trong thực tế

Đất thực sự là của cha mẹ
- Cha mẹ bỏ tiền mua, đứng tên và sử dụng → khi ly hôn, vợ chồng không được chia.
Đất cha mẹ tặng cho vợ chồng
- Có giấy tờ tặng cho chung → được coi là tài sản chung, được chia khi ly hôn.
- Chỉ tặng cho riêng một người → đây là tài sản riêng của người đó.
Vợ chồng bỏ tiền mua nhưng nhờ cha mẹ đứng tên hộ
- Nếu có chứng cứ chứng minh tiền mua đất là của vợ chồng → có thể yêu cầu Tòa án công nhận đây là tài sản chung và chia khi ly hôn.
- Nếu không chứng minh được → mặc nhiên coi là tài sản của cha mẹ.
Vợ chồng xây nhà trên đất của cha mẹ
- Đất là của cha mẹ, nhưng ngôi nhà do vợ chồng tạo lập vẫn là tài sản chung.
- Khi ly hôn, Tòa có thể chia giá trị căn nhà, hoặc buộc một bên thanh toán phần giá trị cho bên kia.

Tình huống minh họa

Anh A và chị B kết hôn, sau khi cưới, hai vợ chồng bỏ tiền ra xây một căn nhà trị giá 1 tỷ đồng trên mảnh đất 200m² đứng tên cha mẹ anh A. Khi ly hôn, chị B yêu cầu được chia cả đất và nhà.

Tòa án xác định: mảnh đất là tài sản riêng của cha mẹ anh A, không thuộc diện chia khi ly hôn.
Tuy nhiên, căn nhà trị giá 1 tỷ đồng là do vợ chồng cùng tạo lập trong hôn nhân → được coi là tài sản chung.
Tòa án quyết định: ngôi nhà thuộc quyền sở hữu của anh A (vì gắn liền với đất của cha mẹ anh A), nhưng anh A phải trả cho chị B một nửa giá trị căn nhà, tức 500 triệu đồng, để đảm bảo quyền lợi của chị B.

Khi có tranh chấp, Tòa án sẽ xử lý thế nào?

Tòa kiểm tra giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chứng từ mua bán, xây dựng.
Nếu có tranh chấp quyền sở hữu đất với cha mẹ, vụ việc có thể được tách thành một vụ án dân sự khác.
Với công trình trên đất, Tòa sẽ chia giá trị căn cứ vào công sức đóng góp của vợ, chồng.

Lời khuyên dành cho bạn

Khi được cha mẹ tặng cho đất, nên làm thủ tục sang tên rõ ràng cho vợ chồng.
Nếu nhờ cha mẹ đứng tên hộ, hãy lưu giữ chứng từ chứng minh nguồn tiền của vợ chồng.
Khi xây dựng trên đất cha mẹ, nên có thỏa thuận bằng văn bản để tránh tranh chấp.

Tóm lại: Nếu đất đứng tên cha mẹ chồng/vợ thì vợ chồng thường không được chia. Tuy nhiên, công trình xây dựng trên đất (như nhà ở) hoặc trường hợp chứng minh được đất do vợ chồng bỏ tiền mua, vẫn có thể được Tòa xem xét chia giá trị khi ly hôn.

Lưu ý: Nội dung bài viết công khai tại website của Công ty luật Quảng Ninh chỉ mang tính chất tham khảo về việc áp dụng quy định pháp luật. Tùy từng thời điểm, đối tượng và sự sửa đổi, bổ sung, thay thế của chính sách pháp luật, văn bản pháp lý mà nội dung tư vấn có thể sẽ không còn phù hợp với tình huống Quý khách đang gặp phải hoặc cần tham khảo ý kiến pháp lý. Trường hợp Quý khách cần ý kiến pháp lý cụ thể, chuyên sâu theo từng hồ sơ, vụ việc, vui lòng liên hệ với Chúng tôi qua các phương thức bên dưới. Với sự nhiệt tình và tận tâm, Chúng tôi tin rằng văn phòng Luật sư Quảng Ninh sẽ là nơi hỗ trợ pháp lý đáng tin cậy của Quý khách hàng.

Công ty Luật TNHH MTV Luật Sư Quảng Ninh.

Địa chỉ: số 575 đường Nguyễn Văn Cừ, phường Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.

Địa chỉ chi nhánh: số 31 đường Lý Thường Kiệt, tổ 1, khu 3, phường Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh.

Nếu còn vướng mắc chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác, bạn vui lòng liên hệ số điện thoại: 0961.926.188/0979.266.128 hoặc đặt lịch hẹn để được hỗ trợ trực tiếp.