Trong nhiều năm, “dịch vụ đòi nợ” là một ngành kinh doanh có điều kiện tại Việt Nam. Tuy nhiên, do những biến tướng và hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng liên quan đến hoạt động đòi nợ, pháp luật đã có sự thay đổi lớn. Vậy hiện nay, hoạt động “đòi nợ thuê” có còn hợp pháp hay không và ranh giới nào biến việc đòi nợ thành hành vi phạm pháp?

I. Dịch vụ “Đòi Nợ Thuê” Đã Bị Cấm Kinh Doanh

Để trả lời thẳng vào câu hỏi: Hiện nay, không có dịch vụ “đòi nợ thuê” hợp pháp tại Việt Nam.

Cơ sở pháp lý: Theo Khoản 6 Điều 3 Luật Đầu tư 2020 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2021), kinh doanh dịch vụ đòi nợ đã bị đưa vào danh mục ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh.
Hậu quả: Kể từ thời điểm này, các doanh nghiệp đã được cấp phép kinh doanh dịch vụ đòi nợ buộc phải chấm dứt hoạt động. Bất kỳ tổ chức nào quảng cáo hoặc cung cấp dịch vụ đòi nợ thuê đều đang hoạt động trái pháp luật.

Tóm lại: Nếu bạn đang tìm kiếm một công ty cung cấp dịch vụ đòi nợ thuê để ủy quyền thu hồi khoản nợ, bạn sẽ không thể tìm thấy một đơn vị nào được Nhà nước công nhận hợp pháp.

II. Các Phương thức Thu hồi Nợ Hợp pháp (Thay thế)

Mặc dù dịch vụ đòi nợ đã bị cấm, quyền đòi nợ của cá nhân, tổ chức vẫn được pháp luật bảo vệ. Chủ nợ vẫn có thể thu hồi tài sản theo các phương thức hợp pháp sau:

1. Tự Thu hồi nợ

Chủ nợ (cá nhân hoặc doanh nghiệp) tự mình hoặc thông qua nhân viên nội bộ (phòng pháp chế, kế toán…) để liên hệ, làm việc, đàm phán và thỏa thuận với bên nợ về phương án thanh toán.
Yêu cầu: Việc tự thu hồi nợ phải được thực hiện trên cơ sở tôn trọng pháp luật, không được có bất kỳ hành vi đe dọa, quấy rối hay xúc phạm nào.

2. Ủy quyền cho Luật sư

Chủ nợ ký hợp đồng dịch vụ pháp lý với Tổ chức hành nghề Luật sư để Luật sư đại diện mình thực hiện các công việc:
- Nghiên cứu hồ sơ, đánh giá tính hợp pháp của khoản nợ.
- Gửi thư yêu cầu, cảnh báo pháp lý đến bên nợ.
- Thực hiện các thủ tục tố tụng (khởi kiện) tại Tòa án hoặc Trọng tài để yêu cầu giải quyết tranh chấp.

3. Khởi kiện ra Tòa án hoặc Trọng tài

Đây là con đường chính thức và được Nhà nước bảo hộ để giải quyết tranh chấp nợ.
Quy trình: Chủ nợ nộp hồ sơ, chứng cứ chứng minh khoản nợ và yêu cầu Tòa án hoặc Trọng tài buộc bên nợ phải thanh toán theo đúng quy định pháp luật. Phán quyết có hiệu lực sẽ được Cơ quan Thi hành án Dân sự thực hiện.

III. Ranh giới Biến Việc Đòi Nợ thành Hành vi Vi phạm Pháp luật

Bất kỳ hành vi đòi nợ nào, kể cả tự đòi nợ hay thông qua bên thứ ba (không phải Luật sư đại diện tố tụng), nếu xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của người khác đều bị coi là vi phạm pháp luật và có thể bị xử lý hình sự hoặc hành chính.

Hành vi Vi phạm	Mô tả chi tiết	Hậu quả Pháp lý Tiềm năng
1. Xâm phạm Danh dự, Nhân phẩm	Vu khống, làm nhục: Đăng tải thông tin sai sự thật, xúc phạm, sử dụng lời lẽ thô tục, hoặc cắt ghép hình ảnh con nợ, người thân con nợ lên mạng xã hội/nơi công cộng.	Xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội Vu khống hoặc Tội Làm nhục người khác (Điều 155, 156 Bộ luật Hình sự).
2. Gây rối Trật tự Công cộng	“Khủng bố” tinh thần: Tổ chức người đến nhà, nơi làm việc tụ tập, la hét, dán áp phích, tạt chất bẩn, gọi điện/nhắn tin liên tục (khủng bố điện thoại).	Xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội Gây rối trật tự công cộng (Điều 318 Bộ luật Hình sự).
3. Xâm phạm Tài sản và An toàn	Đe dọa, hành hung: Đe dọa giết người, gây thương tích, bắt giữ người trái pháp luật, hoặc hủy hoại/chiếm đoạt tài sản.	Truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội Đe dọa giết người, Tội Cố ý gây thương tích, hoặc Tội Cưỡng đoạt tài sản.
4. Xâm phạm Quyền riêng tư	Tác động đến bên thứ ba: Liên hệ, quấy rối, công khai nợ trên mạng xã hội của những người không có nghĩa vụ trả nợ (đồng nghiệp, bạn bè, người thân).	Xử phạt hành chính về hành vi tiết lộ thông tin cá nhân.

Lời kết: Việc đòi nợ là quyền lợi hợp pháp, nhưng phương thức đòi nợ phải tuân thủ nghiêm ngặt pháp luật. Nếu bạn là chủ nợ, hãy sử dụng con đường Tòa án. Nếu bạn là con nợ bị quấy rối, hãy thu thập bằng chứng và tố giác hành vi vi phạm pháp luật ngay lập tức với cơ quan Công an gần nhất.

Lưu ý: Nội dung bài viết công khai tại website của Công ty luật Quảng Ninh chỉ mang tính chất tham khảo về việc áp dụng quy định pháp luật. Tùy từng thời điểm, đối tượng và sự sửa đổi, bổ sung, thay thế của chính sách pháp luật, văn bản pháp lý mà nội dung tư vấn có thể sẽ không còn phù hợp với tình huống Quý khách đang gặp phải hoặc cần tham khảo ý kiến pháp lý. Trường hợp Quý khách cần ý kiến pháp lý cụ thể, chuyên sâu theo từng hồ sơ, vụ việc, vui lòng liên hệ với Chúng tôi qua các phương thức bên dưới. Với sự nhiệt tình và tận tâm, Chúng tôi tin rằng văn phòng Luật sư Quảng Ninh sẽ là nơi hỗ trợ pháp lý đáng tin cậy của Quý khách hàng.

Công ty Luật TNHH MTV Luật Sư Quảng Ninh.

Địa chỉ: số 575 đường Nguyễn Văn Cừ, phường Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.

Địa chỉ chi nhánh: số 31 đường Lý Thường Kiệt, tổ 1, khu 3, phường Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh.

Nếu còn vướng mắc chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác, bạn vui lòng liên hệ số điện thoại: 0961.926.188/0979.266.128 hoặc đặt lịch hẹn để được hỗ trợ trực tiếp.